İşveren, iş sözleşmesiyle, personel yönetmeliği ve başka kaynaklar ya da işyeri uygulamasıyla oluşan çalışma koşullarında esaslı bir değişikliği ancak durumu işçiye yazılı olarak bildirmek suretiyle yapabilir. Bu şekle uygun olarak yapılmayan ve işçi tarafından 6 iş günü içinde yazılı olarak kabul edilmeyen değişiklikler işçiyi bağlamaz. İşçi değişiklik önerisini 6 işgünü içinde kabul etmeyebilir. Bu durumda işçinin iş sözleşmesi işveren tarafından geçersiz bir nedene dayanarak feshedilmek istenebilir.
İşçinin bu durumda talep edeceği haklardan ilki; işe iade talebinde bulunmaktır. Mahkemece iş sözleşmesinin feshinin geçersizliğine ve işçinin işe iadesine karar verildiğinde, işçi işe başlamak için işverene başvurduğunda işverenin iki seçimlik hakkı vardır. İşçiyi işe başlatabilir ya da başlatmayabilir.
Kısaca belirtirsek:
1- İşçiyi işe başlatırsa, 4 aya kadar boşta geçen süreye dair ücreti ve bu süreye dair SGK’ya sigorta primini yatırmak zorundadır.
2- İşçiyi işe başlatmazsa, 4 aya kadar boşta geçen süreye dair ücreti ve bu süreye dair SGK’ya sigorta primini yatırmak zorundadır. Ayrıca 4 aydan 8 aya kadar brüt ücret üzerinden tazminat öder. Buradaki tazminatı kıdem tazminatı veya ihbar tazminatı ile karıştırmamalıyız.
İşçinin bu durumda talep edeceği haklardan ikincisi; işverenden bildirim süresi şartına uymazsa ihbar tazminatı talep edebilir. İhbar tazminatının yanında kıdem tazminatı, kullanılmayan yıllık izin süresine dair yıllık izin ücretini de talep edebilir. Fazla çalışma ücreti, hafta sonu çalışma ücreti, genel hafta tatil ücretine dair alacaklar, ücret ve ücret eklerine dair haklar da her zaman istenebileceğinden bu haklar da talep edilebilir.
İşçi ve işveren aralarında anlaşarak çalışma koşullarını her zaman değiştirebilir. Çalışma koşullarında değişiklik karar verilen andan veya ileriki bir tarih belirtilmişse o tarihten itibaren yürürlüğe konulabilir, geçmişe dönük olarak yürürlüğe konulamaz.
Av. Faruk SAĞIN
